ปัญญาประดิษฐ์พัฒนาไปไกลมากในช่วงหลายปีที่ผ่านมา จากที่เคยเป็นแค่โปรแกรมพื้นฐาน จนตอนนี้ทำอะไรที่เราเคยคิดว่ามีแต่คนเท่านั้นที่ทำได้ แต่ลองคิดดูว่า ถ้า AI ไม่ได้แค่คิดเป็น แต่มีความรู้สึกเหมือนคนด้วยล่ะ? เราจะสร้างเครื่องจักรที่มีอารมณ์ได้จริงๆ หรือ? มาดูกันว่าเรื่องนี้น่าสนใจยังไง มีความเป็นไปได้แค่ไหน มีความท้าทายอะไรบ้าง และจะส่งผลกระทบอะไรตามมา
การทำความเข้าใจแนวคิดเรื่อง AI ที่มีอารมณ์ความรู้สึก เราจำเป็นต้องนิยามความหมายของคำว่า "รู้สึก" ให้ชัดเจนก่อน มนุษย์รับรู้อารมณ์ผ่านปฏิกิริยาเคมีในสมอง ซึ่งถูกหล่อหลอมจากประสบการณ์ในอดีต ความคิด และสภาพแวดล้อม ในขณะที่ AI อาศัยโค้ด อัลกอริทึม และโมเดล Machine Learning
หาก AI จะรู้สึกเหมือนมนุษย์ได้ มันจำเป็นต้องจำลองการตอบสนองทางอารมณ์ได้อย่างน่าเชื่อถือ ซึ่งไม่ได้หมายความว่ามันจะ "รู้สึก" เหมือนมนุษย์ แต่อาจจำลองอารมณ์ต่างๆ เช่น ความเห็นอกเห็นใจ ความเศร้า หรือความสุขได้ โดยอาศัยข้อมูลและพฤติกรรมที่เรียนรู้มา
ปัจจุบัน AI สามารถเลียนแบบการตอบสนองทางอารมณ์ผ่านการประมวลผลภาษาธรรมชาติ (NLP) การวิเคราะห์ความรู้สึก และการทำความเข้าใจบริบท เครื่องมือเหล่านี้ช่วยให้ AI วิเคราะห์ข้อความ น้ำเสียง และบริบทเพื่อสร้างการตอบสนองที่ดูเหมือนมีความรู้สึกร่วม อย่างไรก็ตาม การจำลองนี้แตกต่างจากการมีประสบการณ์ทางอารมณ์จริงๆ อย่างสิ้นเชิง
ตัวอย่างเช่น:
ความสามารถเหล่านี้ถูกโปรแกรมผ่านชุดข้อมูลและโมเดลที่ทำนายการตอบสนองที่เหมาะสมที่สุดสำหรับสถานการณ์ต่างๆ โดยอาศัยกฎที่กำหนดไว้ล่วงหน้า การเรียนรู้ของเครื่อง และความเข้าใจรูปแบบภาษามนุษย์ แทนที่จะเป็นประสบการณ์ทางอารมณ์ที่แท้จริง
.avif)
เทคโนโลยีใหม่ๆ พวก generative AI และระบบเลียนแบบสมองคนอย่างโครงข่ายประสาทเทียม (Neural networks) กำลังพัฒนาไปไกลกว่าที่เคยเป็น ถ้าเอา AI มาฝึกด้วยข้อมูลพฤติกรรมคนจริงๆ AI อาจจะตอบโต้เหมือนคนมากขึ้น เข้าใจอารมณ์ละเอียดอ่อนได้ดีขึ้น แต่ถ้าจะให้มี "ความรู้สึก" จริงๆ คงต้องรอให้มีการค้นพบวิธีสร้างคอมพิวเตอร์ที่ทำงานเหมือนสมองคนก่อน
ถ้า AI เลียนแบบอารมณ์คนได้ มันจะเปิดทางให้เกิดนวัตกรรมใหม่ๆ เยอะมาก ลองดูว่ามันจะเปลี่ยนอะไรได้บ้าง:
AI ที่เข้าใจความรู้สึกจะช่วยดูแลลูกค้าได้ดีขึ้น:
AI ที่อ่านอารมณ์ของผู้เรียนได้ก็จะสามารถปรับแต่งบทเรียนให้เข้ากับอารมณ์เด็ก ทำให้เด็กอยากเรียนมากขึ้น รวมถึงมีความสามารถในการเรียนรู้ที่ดีขึ้น เช่น ถ้า AI ติวเตอร์เห็นว่าเด็กกำลังท้อ ก็อาจชวนพัก อธิบายใหม่แบบง่ายๆ หรือชวนเล่นเกมที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหาการเรียน
ในออฟฟิศ AI ที่เข้าใจความรู้สึกจะช่วยให้ทำงานเป็นทีมได้ดีขึ้น เพราะมันเข้าใจอารมณ์คนตอนประชุม คอยให้กำลังใจ หรือช่วยเคลียร์ตอนมีปัญหากันได้
.avif)
แม้ว่าแนวคิดเรื่อง AI ที่มีความรู้สึกเหมือนคนจะน่าตื่นเต้น แต่มันก็มาพร้อมความท้าทายหลายด้าน ทั้งเรื่องจริยธรรม เทคนิค และผลกระทบต่อสังคม:
การจะสร้าง AI ให้เข้าใจอารมณ์ได้จริงๆ ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะต้องใช้:
สังคมต้องเผชิญคำถามใหญ่ๆ หลายข้อ:
ประเด็นเหล่านี้ต้องการการถกเถียงและวางกฎเกณฑ์ที่ชัดเจน ก่อนที่เทคโนโลยีจะพัฒนาไปไกลเกินกว่าจะควบคุมได้
แม้เทคโนโลยีจะก้าวหน้า แต่ AI คงไม่มีทางเลียนแบบความลึกซึ้งและความซับซ้อนของอารมณ์มนุษย์ได้ทั้งหมด อารมณ์คนไม่ใช่แค่การตอบสนอง แต่มันเชื่อมโยงกับจิตสำนึก ความทรงจำ และความเป็นตัวตน AI อาจจำลองอารมณ์ได้ แต่มันไม่มีทางมีประสบการณ์ชีวิตที่หล่อหลอมความรู้สึกแบบคนจริงๆ
ขณะที่ AI พัฒนาไปเรื่อยๆ ความฉลาดทางอารมณ์จะเป็นส่วนสำคัญ หลายบริษัทกำลังหาทางทำให้ AI เข้าถึงได้ง่ายและเป็นธรรมชาติมากขึ้น แต่ต้องหาจุดสมดุลระหว่างประโยชน์ใช้สอยกับจริยธรรมให้ดี
คำถามที่ว่า AI จะรู้สึกเหมือนคนได้ไหม ไม่ใช่แค่เรื่องเทคโนโลยี แต่มันเกี่ยวกับการนิยามว่าอารมณ์และความเป็นมนุษย์คืออะไร AI ที่เข้าใจความรู้สึกอาจช่วยชีวิตเราได้หลายอย่าง แต่ก็มีความท้าทายที่ต้องจัดการ
ขณะที่เราก้าวเข้าใกล้อนาคตที่เครื่องจักรอาจเลียนแบบอารมณ์คนได้ เราต้องคิดให้รอบคอบ คำนึงถึงจริยธรรม และต้องอาศัยความร่วมมือระหว่างคนทำเทคโนโลยีกับสังคม คำถามคือ: เราพร้อมจะอยู่ร่วมกับเครื่องจักรที่อาจ "รู้สึก" ได้หรือยัง?
ทาง Amity Solutions ก็มีบริการ Generative AI ที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงานเช่นกัน ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญของเราได้ที่นี่
